چاپ تامپو :
چاپ تامپو (Pad Printing) یک فرایند چاپ غیر مستقیم میباشد که شامل یک محفظه پر از رنگ و پد میباشد که پد به محل رنگ برخورد کرده و تصویر مورد نظر روی آن قرار میگیرد، سپس پد به سطح مورد نظر برخورد کرده و چاپ روی سطح انجام میشود.

ریشه پیدایش چاپ تامپو :
نام مخترع این فرایند مشخص نیست و به عنوان معمایی ذکر شده، اصل این روش از سوئیس میباشد که از پد ژلاتینی برای انتقال جوهر استفاده میشد. در کل این روش مربوط به صنعت ساعت و سرامیک بوده است. چاپ تامپو طی ۴۰ سال گذشته توسعه چشمگیری داشته و امروزه یکی از مهم ترین روش ها در صنعت چاپ میباشد.

مزایای چاپ تامپو :

همه روش های چاپ مانند چاپ دیجیتال، چاپ تامپو، چاپ سیلک و… دارای مزایا و معایبی میباشد. در چاپ تامپو، استفاده از لاستیک سیلیکونی به عنوان پد یکی از مهم ترین ابزارها میباشد؛ زیرا به راحتی تغییر شکل پیدا کرده، دافع حشرات بوده و به راحتی جوهر را انتقال میدهد. چاپ تامپون قابلیت استفاده از پد های انعطاف پذیر بر روی انواع سطوح، ناهمواری ها و حتی سطوح چوبی و منبت کاری شده را فراهم میکند که تصاویر چاپ شده تک رنگ تا تصاویر رنگارنگ را شامل میشود، در کل همه کاره است.

چاپ تامپو، امکان چاپ در حفره یا ارتفاع های مختلف را میسر میسازد.

• انتقال جوهر یا رنگ در پد پرینتینگ

  این مرحله از چاپ تامپو به دو روش انجام میشود، دستگاه چاپ تامپو سیستم بسته (کاپ) و دستگاه چاپ تامپو سیستم باز (تیغه).

• چاپ تامپو سیستم بسته و باز :
  

  در این روش رنگ درون مخزن یا همان کاپ ریخته شده و کاپ با مگنت که داخل آن بکار رفته روی کلیشه محکم می نشیند، سپس رنگ را جلو و عقب میبرد تا یک لایه رنگ داخل گودی کلیشه که عکاسی شده بماند. در این روش در مصرف رنگ و هدر رفتن رنگ صرفه جویی شده و میتوان رنگ را مدت ها درون کاپ قرار دهیم؛ همچنین برای کار های تیراژ بالا، به صرفه تر است.

• چاپ تامپو سیستم باز یا تیغه :

  روش چاپ تامپو تیغه، به این صورت میباشد که به جای مخزن کاپ، از تیغه استفاده میشود. سیستم تیغه قطعات ارزان تری نسبت به سیستم کاپ دارد ولی در هوای آزاد کار میکند و رنگ ممکن است در تشتک چاپ خشک شود و همچنین بعد از مرحله چاپ باید رنگ درون آن را جمع کنیم. تنظیمات دستگاه برای جمع کردن رنگ از سطح صفحه، با تنظیم فشار تیغه انجام میشود. در یک چرخه چاپ، رنگ بر روی یک صفحه ریخته میشود و با یک تیغه به سمت مخزن (کاسه رنگ) برده میشود که در واقع رنگ داخل فرورفتگی های ایجاد شده (تصویر اصلی حک شده) بر روی صفحه فلزی (کلیشه) قرار میگیرد و رنگ اضافه به سمت مخزن هدایت میشود و سپس پد روی محل تصویر قرار گرفته و تصویر روی آن حک میشود و تصویر به سطح مورد نظر انتقال پیدا میکند.

ضخامت لایه رنگ که در پد انتقال می یابد، حدود ۴ تا ۱۰ میکرون است. ضخامت رنگ به نوع رنگ، ویسکوزیته رنگ، مواد پد، عمق تصویر حک شده در صفحه و شرایط جوی مانند گرما، رطوبت و غیره بستگی دارد.

• چاپ چند رنگ :

  با استفاده از لایه نازک رنگ که در چاپ پد انتقال می یابد، ممکن است یک چاپ چند رنگ «مرطوب» انجام شود که رنگ ها با هم مخلوط شده و اثر از بین رود، برای جلوگیری از آن، میتوان از دستگاه کشویی (شاتل)، دو پد، دو مخزن و کلیشه مجزا برای چاپ دورنگ استفاده کرد.

   

• انواع پد های تامپو :

• پد های نرم برای کارهایی با بدنه های ضعیف استفاده میشود تا کالا در زمان چاپ، دچار مشکل و خرابی نشود مانند تخم مرغ و قطعات لاکی نازک.

  • استفاده از پدهای سخت برای قطعات محکم و خاص است.

• پد استاندارد :

پدهای استاندارد جهانی برای انواع دستگاه های تامپو استفاده میشود و ویژگی های کلی مانند نرمی مناسب، کیفیت مناسب تصاویر انتقال یافته را شامل میشود که از انواع رایج آن میتوان به استاندارد سفید با کد ۳۹Shore 00 Si، استاندارد سبز با کد ۴۴Shore 00 Si و استاندارد قرمز با کد ۵۴Shore 00 Si اشاره کرد.

• انواع پد :

• <<< پد استاندارد یا پد آبی :
   
  • این نوع پد از انواع سخت و مناسب برای چاپ های دقیق میباشد همچنین مناسب برای چاپ های برجسته و صنعت چاپ ساعت میباشد.
   

• <<< پد StarX :
  

• <<< پد AreX :
  

• <<< پد با طول عمر بالا :
  

• <<< پد FDA :

• این نوع پد برای چاپ در صنایع غذایی و دارویی استفاده میشود. این پدها از نوعی پایه آلومینیومی ساخته شده است و مقاوم در برابر پاره شدن است و دارای خواص سایش بسیار خوبی است. از جمله آنها میتوان به پدهای با کد ۶۴Shore 00 Si و ۵۴Shore 00 Si اشاره کرد

• شکل های مختلف پد :
  

• تقریبا ۲۰۰۰ نوع شکل از پدهای چاپی در دسترس است. شکل پایه آنها گرد، مربع و مستطیل میباشد که انتخاب متناسب شکل پد بر فشرده سازی هنگام چاپ و کیفیت چاپ اثر دارد.
   

• قانون طلایی در انتخاب پدها :
  

• • هنگام انتخاب یک پد چاپ باید قاعده زیر دنبال شود: همیشه باید سخت ترین، دقیق ترین و بزرگترین پد انتخاب شود. سختی پد کمک می کند تا خطوط تیز و ساختار سطوح، کامل چاپ شود. تیزتر بودن پد بهتر است، زیرا در هنگام برداشتن و انتقال رنگ، هوا راحت تر می تواند خارج شود؛ بزرگی حجم پد می تواند اعوجاج تصویر را به حداقل برساند، زیرا پد های بزرگتر کمتر تغییر می کنند.

     
  • استفاده از پد جدید :
    
   

• پد های چاپ جدید باید قبل از اولین استفاده روغن کاری شوند، همچنین مراقبت های ویژه ای برای افزایش عمر مورد نیاز است. شست و شوی سطح پد باید با استفاده از حوله های کاغذی نرم و خیس انجام شود؛ مالش خشک یا خراش دادن می تواند به آن آسیب برساند.

• تمیز کردن پد :
  

• گرد و غبار و باقی مانده جوهر با استفاده از یک نوار چسب از سطح پد پاک میشود. بهتر است زمان تمیز کردن به جای حلال رنگ، از نوار چسب شیشه ای استفاده شود تا عمر بیشتری داشه باشد. تمیز کردن پد، به صورت اتوماتیک یا با دست انجام میشود.

• نگهداری پد ها :
  

• پدها باید به دور از نور خورشید نگهداری شده و از برخورد با اجسام دیگر جلوگیری شود.

• پایه اتصال پد :
  

• از دو جنس چوب و آلومینیوم به عنوان پایه های پد استفاده می شود.

• محلول پاک کننده :
  

• • در چاپ ممکن است جایی از قطعه بطور اشتباه چاپ زده شود؛ این محلول این امکان را به کاربر میدهد تا رنگ از قطعه بدون اینکه به قطعه آسیب برساند پاک شود.
    صفحات (کلیشه)
    این صفحه نقش مهمی در چاپ تامپو دارد، بطوریکه طرح مورد نظر روی این صفحه حک میشود؛ کیفیت صفحه و تصویر حک شده، به طور مستقیم کیفیت چاپ را تحت تاثیر قرار می دهد.
   
• انواع صفحات مناسب برای ساخت کلیشه :
  

• صفحات پلاستیکی :
  

• صفحات پلاستیکی را می توان برای بسیاری از برنامه های مختلف استفاده کرد. به دلیل مزایایی مانند انجام سریع فرآیند، آسان، مقرون به صرفه و انعطاف پذیری بالا، مناسب برای استفاده در مجموعه های تولید کوچک و متوسط میباشد. صفحات پلاستیکی شامل یک ورقه فلزی نازک است که با یک لایه پلاستیکی حساس به نور پوشیده شده است، پس از قرار گرفتن در معرض نور صفحه را میتوان با حلال و یا با آب شستشو داد.

• جوهر(رنگ) :
  

• • انتخاب رنگ به نیازی که از آن بر روی سطح مورد نظر استفاده میشود بستگی دارد. از انواع رنگ ها میتوان به سایشی، حلال، مقاومت در برابر آب و هوا و یا مقاومت در برابر سایر مواد مانند گریس، روغن، کرم های آرایشی، مرطوب، اسیدها، مواد شیمیایی، بنزین و غیره اشاره کرد.

• ترکیب رنگ :
  

• تمام رنگ های مورد استفاده در چاپ تامپو برای پردازش و تولید سریع تنظیم شده است. اپوکسی، پلی استر یا رزین های دیگر به عنوان عوامل اتصال دهنده استفاده میشود. برای ایجاد ترکیب بهتر از اجزای دیگری مانند محلول ها، همگن ساز ها، پرکننده ها و افزودنی ها استفاده میشود.

• رنگ یک جزء :
  

• در بسیاری از کاربردها از رنگ تک ماده استفاده می شود، که به دلیل افزایش طول عمر و تهیه و استفاده آسانتر و همچنین مقرون به صرفه بودن و دارای مقاومت در برابر سایش زیاد، کاربرد بیشتری دارد.

• رنگ دو جزء :
  

• این رنگ برای برنامه های کاربردی مورد نیاز است که، کاربرد مکانیکی بوده و مقاومت بالا نیاز است، به عنوان مثال پد کلیدی، سوئیچ و غیره. پس از خشک شدن فیزیکی، یعنی بعد از تبخیر لایه نازک، واکنش شیمیایی شروع می شود و اثر بعد از شش روز کامل می شود.

• رنگ مخلوط :
  

• سیستم های رنگ مخلوط توسط تولیدکنندگان و با ارائه یک راه حل مقرون به صرفه برای تولید تمام رنگ های Pantone و RAL طراحی میشود و عمدتا مقدار مصرف ۰.۵ لیتر به ازای هر کیلوگرم میباشد.

• رنگ LED :
  

• رنگ LED یک پیشرفت نوآورانه در برابر انواع قبلی یعنی رنگ های UV میباشد. از مزایای این رنگ خشک شدن آسان تر و سازگارتر با محیط زیست میباشد؛ همچنین تولید آن آسان تر و عمر ماندگاری آن بیشتر است. رنگ LED بلافاصله پس از عبور از خشک کن خشک میشود؛ همچنین ارزان تر بوده و نیاز به انرژی کمتری دارد و گاز ازن تولید نمیکند.

• تنظیم رنگ :
  

• رنگی که برای استفاده در چاپ تامپو، آماده می شود باید ویسکوزیته مناسب داشته باشد.

• ویسکوزیته :
  

• برای رسیدن به ویسکوزیته مناسب باید در طول مخلوط کردن رنگ (جوهر) و رقیق کننده به موارد زیر توجه شود: در ترکیبات رنگ های دو تایی ابتدا رنگ و هاردنر مخلوط میشود. تینر و ریتاردر که هر دو رقیق کننده هستند، برای تنظیم ویسکوزیته به کار میرود که آرام آرام و به مقدار کم افزوده شده و همزمان تکان داده میشود. اگر این کار بدرستی انجام نشود رنگدانه ها از رزین جدا شده و لخته میشود و رنگ یکدستی بدست نمی آید. بعضی از رنگ ها حساس به تکان خوردن هستند و خیلی نمیتوان اینکار را بر روی آنها انجام داد.

• چسبندگی :
  

• برای اینکه رنگ انتقال یافته در چاپ تامپو، بر روی سطح اثر بهتری داشته باشد، سطح مورد نظر باید به میزان مورد نیاز چسبنده باشد.

•  
  • قطعات ساخته شده از پلی اکسید، پلی اتیلن و پلی پروپیلن اگر چسبندگی مناسب نداشته باشد؛ باید قبل از استفاده، سطح با استفاده از یک فرآیند مانند استفاده از حرارت یا شعله اصلاح شود؛ که در این فرایند حرارت وارد شده باید توسط اپراتور کنترل شود تا قطعه تخریب نشود، همچنین این فرایند بسته به زمان انجام آن موجب حذف براقیت سطح میشود. سایش مکانیکی، الکتریسیته ساکن جمع شده بر سطح، گرد و غبار سطحی همه اینها اثرات نامطلوبی بر تصویری که ایجاد میشود دارند، که استفاده از مواد ضد الکتریسیته و ایجاد سطح مرطوب میتواند این اثرات را کاهش دهد.
   

• ساخت قالب و یا فیکسچر :
  

• در چاپ تامپو بدلیل فرم های مختلف قطعات صنعتی نیاز به ساخت فیکسچر می باشد؛ تا قطعه روی میز دستگاه ثابت شود و چاپ همه قطعات، در یک ناحیه با موقعیت یکسان زده شود. بطور کلی قالب یا فیکسچر برای تنظیم و ثابت نگه داشتن قطعه، مورد نیاز میباشد.